Το SaaS είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και επίκαιρα θέματα στην αγορά πληροφορικής, με κύριο χαρακτηριστικό τη δυνατότητα αλλά και την προοπτική να την επηρεάσει σημαντικά, τόσο σε τεχνικό όσο και σε εμπορικό επίπεδο.
Πώς διαφέρει το SaaS από το παραδοσιακό μοντέλο διάθεσης λογισμικού και ποια η επίδρασή του στη σχεδίαση και ανάπτυξη λογισμικού;
Ξεκινάμε με τον ορισμό του SaaS για να δούμε στη συνέχεια ποια επιχειρησιακά μοντέλα υποστηρίζει και ποιες είναι οι αλλαγές που φέρνει στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, την ανάπτυξη, τις διαδικασίες και τη φιλοξενία εφαρμογών.
Ως SaaS ορίζουμε την παροχή λογισμικού ως υπηρεσία. Το όνομα SaaS επινοήθηκε σε ένα συνέδριο που διοργανώθηκε από το μη κερδοσκοπικό Software Development Forum [1] το Μάρτιο του 2005 [2]. Για να χρησιμοποιήσει το λογισμικό ο πελάτης αρκεί να έχει υπολογιστή με σύνδεση στο Διαδίκτυο. Δηλαδή, η λειτουργία του λογισμικού γίνεται on-line μέσω Internet και δεν υπάρχει ανάγκη «αγοράς» και εγκατάστασής του στον Η/Υ του πελάτη.
Η διάκριση μεταξύ SaaS εφαρμογών και εφαρμογών που διανέμονται μέσω του Διαδικτύου (downloads) είναι ότι οι SaaS εφαρμογές αναπτύχθηκαν ειδικά εκμεταλλευόμενες τις τεχνολογίες Διαδικτύου.
Σήμερα τα SaaS συστήματα είναι αξιόπιστα και όλο και περισσότεροι - κυρίως νέοι - πελάτες είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν το Internet, το Http και το TCP / IP για την κάλυψη των απαιτήσεων μηχανογράφησής τους. Επιπλέον, η ασφάλεια που παρέχεται από τον προμηθευτή είναι επαρκώς αξιόπιστη και διαφανής από κάθε πλευρά, χάρη στην ευρεία υιοθέτηση πρωτόκολλων ασφαλείας όπως το SSL. Έτσι, οι πελάτες καλύπτουν τις απαιτήσεις ασφαλείας τους χωρίς ιδιαίτερη επιβάρυνση και πολυπλοκότητα.
Βασικά χαρακτηριστικά SaaS
Τα βασικά χαρακτηριστικά του SaaS με βάση την IDC περιλαμβάνουν [3]:
· Πακετοποιημένο λογισμικό (όχι custom), του οποίου η λειτουργία και η διαχείριση γίνονται μέσω διαδικτύου
· Κεντρική διαχείριση δεδομένων (δηλαδή, όχι στο χώρο του πελάτη), που διασφαλίζει πρόσβαση από παντού μέσω Internet
· Συγκεντρωτική δυνατότητα ενημέρωσης του λογισμικού με τις νέες εκδόσεις
· Multi-tenant αρχιτεκτονική, δηλαδή, δεν υπάρχει ξεχωριστή εγκατάσταση για κάθε πελάτη. Ουσιαστικά όλοι οι πελάτες συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο, λειτουργούν το ίδιο λογισμικό αλλά ο κάθε ένας αγνοεί την ύπαρξη του άλλου
· Το λογισμικό αναπτύσσεται ειδικά για να λειτουργήσει ως SaaS, χρησιμοποιώντας ειδικές τεχνολογίες. Μερικές από τις τεχνολογίες αυτές είναι, για παράδειγμα, οι:
1. Stateless Servers ή Loose-State Servers με load-balanced Server farms, όπου υπάρχουν αρκετοί Servers που μπορούν εν δυνάμει όλοι να εξυπηρετήσουν αιτήσεις πελατών ισορροπώντας το φόρτο λειτουργίας
2. Hibernate Connections: συνδέσεις εν υπνώσει, που αφυπνίζονται ανάλογα με τις αιτήσεις πελατών
3. Selective Compression Technology: επιλεκτική συμπίεση δεδομένων για τη βελτιστοποίηση των πακέτων δεδομένων που ανταλλάσσονται κρυπτογραφημένα μέσω διαδικτύου
4. Reduced RPC Call Technology:, επικοινωνία μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητη για τα δεδομένα της εφαρμογής και όχι για κάθε keyboard press ή mouse click.
· Δυνατότητα εύκολης παραμετροποίησης των εφαρμογών SaaS ώστε να μπορούν οι πελάτες να δημιουργούν πολλά διαφορετικά είδη επιχειρηματικής λογικής πάνω στην εφαρμογή μιας κοινής πλατφόρμας. Οι περισσότεροι πάροχοι SaaS επιτρέπουν ένα ευρύ φάσμα προσαρμογής μέσα σε ένα βασικό σύνολο λειτουργιών.
Η Multi-tenant αρχιτεκτονική είναι ένας από τους λόγους που το SaaS διαφοροποιείται από το ASP (Application Service Provider). Εκεί ο κάθε πελάτης είχε πρόσβαση στη δική του μοναδική λύση, αναπτυγμένη ειδικά γι’ αυτόν από τον προμηθευτή του λογισμικού.
Είναι λογικό να υποθέσει κανείς ότι η Multi-tenant αρχιτεκτονική απλοποιεί τη διαχείριση της εφαρμογής για τον κατασκευαστή και πάροχο του SaaS. Το Multi-tenant μοντέλο ελαχιστοποιεί το κόστος για τους παρόχους που καλούνται να επέμβουν κεντρικά. Ταυτόχρονα, επωφελούνται και όλοι οι πελάτες δεδομένου του ότι οι αναβαθμίσεις είναι αμέσως διαθέσιμες σε ολόκληρη την πλατφόρμα και κατά συνέπεια σε όλους τους πελάτες, χωρίς οι ίδιοι να χρειάζεται να προβούν στην παραμικρή ενέργεια.
Επίπεδα ωριμότητας SaaS
Η αρχιτεκτονική του SaaS έχει περάσει από πολλά επίπεδα ωριμότητας. Ξεκινώντας το 1990 με παρόμοιο αρχιτεκτονικό μοντέλο με αυτό του παραδοσιακού μοντέλου (ASP) , φτάνουμε σήμερα στο επίπεδο όπου ο πάροχος φιλοξενεί πολλούς πελάτες σε μια load-balanced farm, που του παρέχουν εξειδικευμένα SaaS Data Centers, με τα δεδομένα του κάθε πελάτη να είναι αφενός μεν σε κοινό τόπο, αφετέρου να διατηρούνται χωριστά. Ένα SaaS σύστημα προσφέρει τη δυνατότητα αυθαίρετης κλιμάκωσης αριθμού πελατών με αύξηση ή μείωση, χωρίς να απαιτείται επιπλέον εκ νέου σχεδιασμός του λογισμικού.
Παράγοντες υιοθέτησης SaaS
Χαμηλότερες δαπάνες για το λογισμικό: Ο πελάτης (συνδρομητής) δεν χρειάζεται να καταβάλει εξαρχής ποσό που αντιστοιχεί στη συνολική αξία του λογισμικού που πρόκειται να αξιοποιήσει. Πληρώνει μόνο την ετήσια συνδρομή που περιλαμβάνει και τις νέες εκδόσεις και αντιστοιχεί με μικρό μόνο ποσοστό της συνολικής αξίας λογισμικού και υπηρεσιών νέων εκδόσεων.
Χαμηλότερες δαπάνες για το hardware: Ο συνδρομητής δεν χρειάζεται να αποκτήσει ιδιαίτερη υλικοτεχνική υποδομή προκειμένου να αξιοποιήσει την υπηρεσία. Για να λειτουργήσει αρκεί ένας υπολογιστής με πρόσβαση στο διαδίκτυο. Ακόμη, δεν χρειάζεται μεγάλες εγκαταστάσεις αποθήκευσης δεδομένων, ούτε τακτική λήψη αντιγράφων ασφαλείας, μια και γι’ αυτά φροντίζει ο πάροχος.
Πρόσβαση σε λογισμικό υψηλών προδιαγραφών: Ο πελάτης που δεν επιθυμεί να κάνει εξ αρχής μεγάλη επένδυση στη μηχανογράφηση μπορεί με το SaaS να αποκτήσει πρόσβαση σε εξαιρετικής ποιότητας λογισμικό για την εταιρία του με πολύ μικρό κόστος.
Λιγότερο Προσωπικό: Το SaaS μειώνει την ανάγκη ειδικά εκπαιδευμένου προσωπικού που απαιτείται για τη συντήρηση, την παρακολούθηση της υλικοτεχνικής υποδομής καθώς και την ενημέρωση εκδόσεων λογισμικού.
Πρόσβαση στο λογισμικό από παντού: Ο πελάτης χρειάζεται μόνο μία σύνδεση στο Internet για να συνδεθεί με τα δεδομένα και την εφαρμογή του από οπουδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή.
Παράγοντες περιορισμού υιοθέτησης SaaS
Επιθυμία για τήρηση δεδομένων επιχείρησης εσωτερικά: Πολλές επιχειρήσεις εκτιμούν ότι η τήρηση των δεδομένων εσωτερικά περιορίζει τον κίνδυνο ανεπιθύμητης πρόσβασης σε αυτά. Ως αντεπιχείρημα αναφέρεται ότι οι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στην ανάπτυξη των SaaS εφαρμογών έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν κατά κανόνα πολύ καλύτερες υπηρεσίες ασφάλειας από πιθανούς κινδύνους.
Οι SaaS εφαρμογές δημιουργούν κάποιες δυσκολίες σε επιχειρήσεις που χρειάζονται εκτεταμένη παραμετροποίηση. Αλλά και σε αυτόν τον τομέα οι SaaS πάροχοι έχουν σημειώσει ιδιαίτερη πρόοδο.
Βασικά πλεονεκτήματα για τους κατασκευαστές λογισμικού
· Βασικό πλεονέκτημα για τους κατασκευαστές λογισμικού αποτελεί η προοπτική σταθερά αυξανόμενου εσόδου (από τις παλαιές και νέες ετήσιες συνδρομές) που μακροπρόθεσμα μπορεί να δημιουργήσει εισόδημα μεγαλύτερο από αυτό που αναμένεται από τη διάθεση λογισμικού μέσω παραχώρησης αδειών χρήσης.
· Μια εταιρία παροχής SaaS στοχεύει σε μια παγκόσμια αγορά. Λόγω της ελκυστικής τιμολογιακής πολιτικής έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει πελάτες που δεν θα αγόραζαν με το παραδοσιακό μοντέλο (The Long Tail theory)[4].
· Επιπλέον μέσω SaaS οι πάροχοι μπορούν να περιορίσουν την πειρατεία και την παράνομη χρήση λογισμικού και να μειώσουν τις ζημιές που συνδέονται με τέτοιου είδους δραστηριότητες.
Είναι η υπηρεσία SaaS κατάλληλη για εσάς; [5]
1. Η λειτουργικότητα που χρειάζεστε είναι διαθέσιμη μέσω της υπηρεσίας, δηλαδή, οι εφαρμογές που περιλαμβάνονται στην υπηρεσία καλύπτουν τις απαιτήσεις σας ως προς τις δυνατότητες καταχώρισης και επεξεργασίας δεδομένων
2. Θέλετε να διασφαλίσετε πρόσβαση στην εφαρμογή από πολλές διαφορετικές τοποθεσίες τόσο για εσάς όσο και για τα συνεργαζόμενα με εσάς μέρη. ANYTIME, ANYWHERE
3. Πιστεύετε ότι ο πάροχος της υπηρεσίας μπορεί να εξασφαλίσει τα κατάλληλα επίπεδα ασφάλειας και διαθεσιμότητας
4. Θέλετε να έχετε πλήρη χρήση της εφαρμογής χωρίς να επενδύσετε στις απαραίτητες υποδομές πληροφορικής που απαιτούνται με το συμβατικό μοντέλο διάθεσης
5. Δεν θέλετε να επενδύσετε σε πόρους και χρόνο προκειμένου να διασφαλίσετε την ομαλή λειτουργία της εφαρμογής αλλά και την κάλυψη των υποχρεώσεων διαχείρισής της όπως λήψη αντιγράφων ασφαλείας (backup), εγκατάσταση νέων εκδόσεων (updates), κλπ
6. Θέλετε να αποφύγετε την αρχική επένδυση που απαιτείται για την απόκτηση συμβατικής άδειας χρήσης του λογισμικού
2. http://sanjose.bizjournals.com/sanjose/stories/2005/03/21/smallb2.html?jst=cn_cn_lk
3. http://www.idc.com/getdoc.jsp?containerId=33453&pageType=PRINTFRIENDLY#33453-S-0001
4. The Long Tail: Why the Future of Business is Selling Less of More by Chris Anderson (Author)
5. Softone SaaS
No comments:
Post a Comment